Bahasa Melayu di Pulau Kokos: suatu tinjauan sosiolinguistik

  • Raja Masittah Raja Ariffin Universiti Putra Malaysia
  • Che Ibrahim Salleh Universiti Putra Malaysia

Abstrak

Kajian ini memerikan fenomena sosiolinguistik bahasa Melayu di Pulau Kokos, khususnya di Pulau Home yang terletak di Lautan Hindi, di luar kawasan dunia Melayu. Kajian ini berdasarkan pendekatan kualitatif dan memberikan fokus kepada lima aspek: susur galur dan sejarah penghijrahan orang Melayu ke Pulau Kokos; sistem panggilan dalam kalangan Melayu Kokos; leksikal dan istilah dalam bahasa Melayu yang digunakan di Pulau Kokos. Wawancara dan temu bual dibuat dengan mengemukakan soalan terbuka untuk mendapatkan respons daripada informan; dan kaedah pemerhatian turut serta digunakan dalam kajian ini. Sejumlah 60 orang informan yang terdiri daripada orang Melayu Kokos dan orang kulit putih. Australia telah ditemu bual dari 2-10 Mei 2004 di Pulau Home. Kerangka teori tipologi kawasan penyebaran bahasa telah diterapkan dalam kajian ini.

Rujukan

1. Abdullah Hassan, 2005 Linguistik Am Siri Pengajaran dan Pembelajaran Bahasa Melayu . Petaling Jaya: PTS Profesional.

2. Adelaar, K. Alexander, 1995. "Malay in the Cocos (Keeling) Islands". Kertas kerja dalam Kongres Bahasa Melayu Sedunia, Kuala Lumpur, 1995.

3. Adelaar, K. Alexander. Proto Malayic; The Reconstruction of Its Phonology and Part of Its Lexicon and Morphology. Pacific Linguistics C-119. Canberra: Department of Linguistics, Australian National University, 1992.

4. Aitchison, Jean, 1991. Language Change: Progress or Decay? Cambridge: Cambridge University Press.

5. Asmah Haji Omar, 2005. Alam dan Penyebaran Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

6. Asmah Haji Omar. Bahasa dan Alain Pemikiran Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1986.

7. Asmah Haji Omar, 2006. Bahasa Melayu di Samudera. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

8. Asmah Haji Omar, "Bahasa dan Budaya Melayu Kokos: Suatu Perkenalan" dlm. Jurnal Peradaban Melayu. 2: 72 - 95, 2004.

9. Asmah Haji Omar. Kajian dan Perkembangan Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1992.

10. Asmah Haji Omar, 1985. Susur Galur Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

11. Awang Sariyan, 2002. Ceritera Tentang Kejayaan Perancangan Bahasa Melayu di Malaysia (Siri Bicara Bahasa Bil.14). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka dan Persatuan Linguistik Malaysia.

12. Awang Sariyan, 2001. Pendidikan Bahasa Melayu di Malaysia: Pemenuhan Suatu Idealisme (Siri Bicara Bahasa Bil.3). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka dan Persatuan Linguistik Malaysia.

13. Awang Sariyan, 2005. "Persepsi Keturunan Jawa di Malaysia Terhadap Bangsa Jawa di Tanah Induknya dalam Konteks Keserumpunan Tamadun" dlm Sama Serumpun, Asmah Haji Omar (peny.). Tanjong Malim: Penerbit Universiti Pendidikan Sultan Idris.

14. Awang Sariyan, 2004. Sekitar Isu 'Bahasa Rojak' : Punca, Kesan, dan Kaedah Menanganinya (Siri Bicara Bahasa Bil.18). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka dan Persatuan Linguistik Malaysia.

15. Bahasa Pulu Cocos A Dictionary of the Language for the Cocos (Keeling) Islands. Fremantle: MBE Fremantle, [n.d.].

16. Blust, Robert A., 1988. Austronesian Root Theory: An Essay on the Limits of Morphology. Amsterdam: John Benjamins Publishing Co.

17. Bogdan, R.C. dan Biklen, S.K., 1998. Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Boston: Allyn & Bacon.

18. Bunce, Pauline, 1993. Kepulauan Cocos (Keeling) Masyarakat Melayu Di Australia. Diterjemah oleh Padilah Haji Ali. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

19. Chambers, J. K., 2003. Sociolinguistic Theory, Linguistic Variation and Its Social Significance. Oxford: Blackwell Publishing.

20. Collins, James T., 1980. Ambonese Malay and Creolization Theory. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

21. Collins, James T., 1983. The Historical Relationships of the Languages of Central Maluku, Indonesia Pacific Linguistics D47. Canberra: The Australian National University.

22. Collins, James T., 1998. Malay, World Language A Short History. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 1998.

23. Collins, James T., 1995. Pulau Borneo Sebagai Titik Tolak Pengajian Sejarah Bahasa Melayu, Jurnal Dewan Bahasa. 39: 868 - 879.

24. Collins, James T., 1996. "Bahasa Melayu Abad Ke-17: Ciri-ciri Sosiolinguistik" dlm. Jurnal Dewan Bahasa, 40:5, hlm. 388 - 406.

25. Croll, Greg, 2003. Pulu Cocos Saya (My Cocos Island). Translated by Siti Yaserie. Australia: CKI Economic Development Association.

26. Crystal, David, 2000. Language Death. Cambridge: Cambridge University Press.

27. Current Trends in Linguistics Vol. 11 Linguistics in East Asia and South East Asia. The Hague: Mouton, 1967.

28. Denzin, N.K. & Lincoln, Y.S., (1994). "Method of Collecting and Analyzing Empirical Materials" dlm. Collecting and Interpreting Qualitative Materials. London: SAGE Publications.

29. Downes, William, 1998. Language and Society. Cambridge. Cambridge University Press.

30. Fishman, Joshua A., "Language Maintenance and Language Shift As Fields of Inquiry" dlm. Linguistics 9, hlm. 32 - 70, 1964.

31. Gibson-Hill, C.A., "Notes on the Cocos-Keeling Island" dim. JMBRAS. 20:2, hlm.140 - 202, 1947.

32. Gibson-Hill, C.A., "Documents Relating to John Clunies-Ross, Alexander Hare and the Establishment of the Colony on the Cocos-Keeling Islands" dim. JMBRAS. 25:4 - 5, hlm. 1 - 306, 1952.

33. Gibson-Hill, C.A., "John Clunies-Ross and Alexander Hare, Merchant" dlm. JMBRAS 25, 1952a.

34. Glesne, C. & Peshkin, A., 1992. Becoming Qualitative Reseachers: An Introduction. New York: Longman.

35. Hallinger, P. & McCary, C.E., "Developing the Strategic Thinking of Instructional Leaders" dlm. Elementary School Journal, 91:12, hlm. 89 - 107, 1990.

36. Hymes, Dell, 1966. "Linguistics and Language Planning" dlm Sosiolinguistics. The Hague: Mouton.

37. Hymes, Dell, 1968. Sosiolinguistics, Language Sciences. [n.p].

38. Hymes, Dell, 1971. Sociolinguistic and the Ethnography of Speaking. London: Tavis Stock.

39. Kamus Dewan. Edisi Keempat. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2005.

40. Lopez, C. Carolina, "The British Presence in the Malay World: A Meeting of Civilizational Traditions" dlm. Sari. 19, hlm. 3 - 33, 2001.

41. Morris, Richard B., "East India Company" dlm The New Book of Knowledge. New York: Grolier, 1974.

42. Nik Safiah Karim, 1981. Beberapa Persoalan Sosiolinguistik Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

43. Noor Aina Dani, "Pencampuran Kod dan Konsepnya" dlm. Jurnal Dewan Bahasa, 43:3, hlm. 196 - 204, 1999.

44. Nor Hashimah Jalaluddin, et. al., 2005. Sistem Panggilan dalam Keluarga Melayu: Satu Dokumentasi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

45. Nothofer, Bernd, "Migrasi Orang Melayu Purba: Kajian Awal" dlm. Sari 14, hlm. 33 - 53, 1996.

46. Patton, Michael Quinn, 2002. Qualitative Research and Evaluation Methods. Third Edition. London: Sage Publications, 2002.

47. Raja Masittah Raja Ariffin, "Keluarga Bahasa Austronesia: Hipotesis Kiasifikasi Berdasarkan Ciri-ciri Fonologi, Morfologi, dan Sintaksis" dlm. Jurnal Dewan Bahasa. 40:10, hlm. 881 - 894, 1996.

48. Raja Masittah Raja Ariffin, 1999. "Bahasa Melayu dalam Naskhah Melayu Terpilih". Tesis Sarjana, Universiti Malaya.

49. Raja Masittah Raja Ariffin, "Menjejaki Bahasa Melayu Di Pulau Kokos" dlm. Dewan Bahasa 4:9, hlm. 42 - 45, 2004.

50. Raja Masittah Raja Ariffin, 2005. "Rumpun Melayu di Pulau Kokos: Suatu Persepsi" dlm. Sama Serumpun Asmah Haji Omar (ed.).Tanjong Malim: Penerbit Universiti Pendidikan Sultan Idris.

51. Raja Masittah Raja Ariffin, 2006. "Orang Melayu di Katanning", dlm. Pelita Bahasa, 18:6, hlm. 40 - 41, 2006.

52. Teo Kok Seong, "Peminjaman Bahasa" dlm. Pelita Bahasa 8:12, hlm. 40 - 53, 1996.

53. Taylor, S.J. & Bogdan, R., 1998. Introduction to Qualitative Reseach Method. Third Edition. New York: John Wiley & Sons.

54. Wan Hashim Wan Teh dan A. Halim Au. Rumpun Melayu Australia Barat. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia, 1999.

55. Wiiderman (1993). [Qualitative Research Methods]. [n.p.].

56. Wilkinson, R.J. (ed.), 1971. Papers on Malay Subjects. Kuala Lumpur: Oxford University Press.

57. Winstedt, R.O., 1984. Malaya and its History. Kuala Lumpur: Marican and Sons. Winstedt, R.O., 1981. The Malays: A Cultural History. Singapore: Graham Brash.
Telah diterbitkan
2008-12-01
Bagaimana untuk memetik sitasi
Raja Ariffin, R., & Salleh, C. (2008). Bahasa Melayu di Pulau Kokos: suatu tinjauan sosiolinguistik. Jurnal Bahasa, 8(2), 315-339. Dicapai daripada https://jurnal.dbp.my/index.php/jurnalbahasa/article/view/8580/4085