Analisis Komponen Tekstual dalam Teks Melayu Klasik Abad Ke-17

Abstrak

Makalah ini bertujuan menganalisis komponen tekstual yang dipersembahkan dalam teks Umdat al-Muhtajin ila Suluk Maslak alMufridin (UMSMM), karya Abdul Rauf Singkil. Teks ini merupakan versi asal dalam bahasa Melayu yang telah ditransliterasi daripada tulisan Jawi kepada tulisan Rumi. Analisis tertumpu pada komponen struktural dan komponen pautan. Tumpuan dalam komponen struktural pada struktur tematik (tema dan rema) dan struktur maklumat (latar- baharu). Tumpuan dalam komponen pautan pula pada kehadiran kata penghubung dan kata wacana yang tertentu, seperti "maka", "bahawa" dan "bermula", dan fungsinya dalam teks UMSMM. Daripada kajian ini didapati bahawa pengarang cenderung menggunakan ayat kompleks dengan pengaruh tatabahasa Arab, yang ditandai dengan unsur penghubung "dan" yang banyak dalam sesuatu ayat. Dari aspek pautan pula, teks kajian ini memperlihatkan kata wacana yang tertentu, seperti "maka" yang mempunyai beberapa makna yang berbeza mengikut konteks ayat. Dari segi susunan maklumat, teks UMSMM cenderung menonjolkan gaya maklumat latar-baharu. Kajian ini memperlihatkan perbezaan gaya penyampaian teks klasik pada abad ke-17 berbanding dengan gaya bahasa teks moden pada abad ke-21. Implikasi kajian ini memperlihatkan keistimewaan teks UMSMM dari segi pengaruh karya ini dalam masyarakat Islam di Kepulauan Melayu.

Kata kunci: komponen tekstual, komponen struktural, komponen pautan, struktur tematik, tema-rema, struktur maklumat, kata wacana