Bahasa Melayu dan Jati Diri dalam Konteks Satu Malaysia: Satu Kupasan Linguistik
Abstrak
Setiap negara yang berdaulat mempunyai jati diri yang boleh dibanggakan. Pengukur identiti yang mudah adalah melalui bahasa dan budaya. Malaysia yang asalnya dikenali dengan Tanah Melayu telah menetapkan bahasa Melayu (BM) sebagai bahasa rasmi yang termaktub dalam Perlembagaan Negara. Hal ini sepatutnya tidak boleh diganggu gugat lagi. Namun demikian, senario hari ini didapati kedudukan BM terus dipersoalkan sebagai bahasa kebangsaan dan perpaduan. Perkembangan sistem pendidikan pasca-Razak telah melemahkan kedudukan BM. Polisi baru yang menekankan kepentingan sains dan teknologi serta bahasa Inggeris (BI) telah menyebabkan ada segelintir rakyat mula hilang keyakinan pada BM. Perkembangan ini pula sejajar dengan orde baru dunia serta imperialisme bahasa yang menekankan kepentingan bahasa Inggeris dan pada masa yang sama menenggelamkan bahasa kebangsaan. Kajian Nor Hashimah et al. (2009) menunjukkan bahawa fenomena penguasaan bahasa yang semakin merosot dalam kalangan remaja turut melemahkan kedaulatan BM. Kertas ini cuba mengupas taraf BM dalam konteks Satu Malaysia pada hari ini dari perspektif linguistik.
Kata kunci: peristilahan, imperialisme linguistik, neoimperialisme, kuasa hegemoni, identiti nasional
Rujukan
Ahmad Puad Onah, 2009. "Peranan Media Prima dalam Mendaulatkan Bahasa Melayu". Forum Bulan Bahasa Kebangsaan. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka.
Alimuddin Mohd. Dom, 2008. "Lebih ramai calon SPM 2007 layak dapat sijil" dlm. http://www.utusan.com.my/utusan/arkib.htm. [10/7/2008].
J.A. Fishman, 2006. "Language Policy and Language Shift" dlm T.Ricento (ed.) Language Policy: Theory and Method. Oxford: Blakewell.
Kementerian Pelajaran Malaysia, 2000. "Kajian pelaksanaan bahasa Melayu di sekolah jenis kebangsaan Cina dan Tamil". Laporan projek penyelidikan Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan (BPPDP). Kuala Lumpur: Kementerian Pelajaran Malaysia.
Neal, D.C., Gill, V dan Tismer, W., 1970. "Relationship Between Attitude toward School Subject and School Achievement" dlm. Journal of Educational Research. 6 (52):232-38.
Nor Hashimah Jalaluddin, 2003. "Kuasa Politik Melawan Kuasa Ekonomi" dlm. Language and Empowerment. Kuala Lumpur: Persatuan Bahasa Moden Malaysia.
Nor Hashimah Jalaluddin et al., 2008. "Linguistik dan Persekitaran dalam Pembelajaran Bahasa Inggeris: Pelaburan Ke Arah Modal Insan Berkualiti" dlm Nor Hashimah et al. Bahasa Inggeris Sebagai Bahasa Kedua: Masalah dan Cabaran. Bangi: FSSK.
Nor Hashimah Jalaluddin et al., 2009. "Penguasaan Bahasa Melayu Remaja Malaysia". Projek Penyelidikan UKM-GUP-TKS.08-07-294. Bangi:UKM.
Nor Hashimah Jalaluddin, 2009. "Kuasa Politik sebagai Indikasi Sikap Bahasa". Persidangan MABBIM, 13-15 Mac 2009, Brunei Darussalam.
Pelaksanaan Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006 - 2010 dlm. http:// www.moe.gov.my/galeri_awam/selidik/2007 [dipetik 15 Mei 2007]
Robert Philipson, 1992. Linguistic Imperialism. Oxford: Oxford University Press.
Robert Phillipson, 2006. "Language policy and Linguistic Imperialism" dlm. T.Ricento (ed.). Language Policy: Theory and Method. Oxford: Blakewell.
Rubin, J., 1971. Can Language be Planned? Sociolinguistic Theory and Practice for Developing Nations. Hawai: The University press.
Utusan Malaysia (22 Oktober 2008). www.utusanonline.com
Utusan Malaysia (29 Oktober 2009) . www.utusanonline.com
YM Tengku Razaleigh Hamzah, 2007. Pemikiran dan Visi Tun Abdul Razak dalam Pembinaan Negara Bangsa Malaysia Merentas Sempadan Etnik. Kuala Lumpur: Universiti Malaya.
Zainal Abidin Wahid, 2001. "Bahasa, Pendidikan dan Pembangunan" dlm. Siri Bicara Bahasa Bil. 5, Kuala Lumpur, DBP.
Setelah makalah diterima untuk diterbitkan, penulis diminta untuk menyerahkan hak ciptanya kepada penerbit. Pemindahan ini akan memastikan penyebaran maklumat dapat dilaksanakan seluas-luasnya. Pemberitahuan akan dihantar kepada penulis bagi mengesahkan penerimaan manuskrip untuk diterbitkan dalam Jurnal Bahasa. Sekiranya terdapat petikan daripada karya hak cipta yang lain disertakan, penulis mestilah mendapatkan kebenaran bertulis daripada pemilik hak cipta dan mengkreditkan sumber dengan jelas dalam makalah tersebut.