Masa dan masyarakat Melayu: peradaban berterusan

  • Nor Hashimah Jalaluddin Universiti Kebangsaan Malaysia

Abstrak

Dari dahulu hingga kini, konsep 'janji Melayu' masih lekat dalam masyarakat Melayu. Jika dahulu dikatakan masyarakat Melayu tidak mempunyai pengukur masa yang tepat namun setelah munculnya peradaban masa yang tepat,jam umpamanya, penilaian orang Melayu terhadap masa boleh dikatakan masih kekal. Ukuran-ukuran masa seperti selama enggang mengeram, selangkas betik berbuah dan semasak buah rambai adalah mariifestasi betapa lamanya masa yang diambil untuk melakukan sesuatu perkara. Peredaran masa dan kesan modenisasi masih menyaksikan ukuran masa seumpama ini dipraktikkan lagi. Ungkapan-ungkapan seperti-lepas asar, lepas maghrib, senja telah dipakai bagi merujuk pada masa. Persoalannya sekarang adakah masyarakat Melayu begitu sempit pemikiran mereka sehingga arus modenisasi dan globalisasi gagal mengikis pandangan mereka terhadap masa. Atau adakah ini nilai peradaban Melayu yang mesti dipertahankan agar Melayu akan tetap dihormati sebagai bangsa yang boleh bertolak ansur dan berhati budi. Data teks klasik dan moden akan dijadikan perbandingan ukuran masa bersandarkan perspektif ilmu pragmatik. Hasilnya kelak akan menjadi hakim kepada pengukuhan atau perubahan nilai peradaban itu sendiri.

Rujukan

1. Asmah Haji Omar, 1993. "Konsep Masa dalam Bahasa dan Pemikiran Melayu", Seminar Kosmologi Melayu, Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

2. Asmah Haji Omar, 2000. Malay Perception of Time, Akademi Pengajian Melayu, Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

3. Betty De La Pena, 1992. "The Filipino's Concept of Time and Space as Reflected in Their Idioms", dalam Jamaliah Ali, et al., Language and the Perception of Time and Space, Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

4. Kamus Dewan Edisi 3, 1994. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

5. Levinson, Stephen, C., 1983. Pragmatics, Cambridge University Press: Cambridge.

6. Maya David, 1992. "How late is Late", dalam Jamaliah Ali, et al., Language and the Perception of time and Space, Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

7. Mohd. Adnan Mohd. Ariffin, 1992. Tikaman Bahasa. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

8. Nor Hashimah Jalaluddin, 1992. Semantik dan Pragmatik: Satu Pengenalan, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka .

9. Nor Hashimah Jalaluddin, 1995. "Bahasa Jual Beli dalam Pemiagaan Runcit:Satu Analisis Semantik dan Pragmatik'', Tesis Ph.D., Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

10. Nor Hashimah Jalaluddin, 2001. "Masa dan Masyarakat Melayu", Jurnal Dewan Bahasa, 38 (1): 44-54.

11. Pawang Ana dan Raja Haji Yahya, 1985. Hikayat Awang Sulung Merah Muda. Kuala Lumpur: Fajar Bakti.

12. Reber, Arthur. S., 1985. Dictionary of Psychology. London: Penguin.

13. Rukayah Aman, 1999. Buah-Buahan Malaysia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

14. Senu Abdul Rahman (pnyt.), 1973. Revolusi Mental. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors.

15. Sinclair, M., 1995. "Fittings Pragmatics into Minds: Some Issues in Mentalist Pragmatics", Journal of Pragmatics, 509-559.

16. Sperber, D., dan D. Wilson, 1995. Relevance Theory: Communication and Cognition, Basil Blackwell: Oxford.

17. Sperber, D., danD. Wilson, 1986. "Inference and Implicature", dalam. Travis. CO. Meaning and Interpretation, Basil Blackwell: Oxford.

18. Sri Rahayu, 2001. Bukan Legasi Lalang. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors.

19. Suriati Zakaria, 2002. "Masa dalam Kerangka Pemikiran Masyarakat Melayu: Kajian Makna Teks Klasik dan Moden", Kertas Projek Sarjana, UKM: Bangi.

20. Syed Russin al-Atas, 1989. Mitos Peribumi Malas. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

21. Zahrah Abd. Ghafur, 1989. "Konsep Masa dalam Bahasa Melayu," Jurnal Dewan Bahasa, Jil. 32(11), 780-819.
Telah diterbitkan
2022-12-21
Bagaimana untuk memetik sitasi
Jalaluddin, N. (2022). Masa dan masyarakat Melayu: peradaban berterusan. Jurnal Bahasa, 4(2), 257-277. Dicapai daripada https://jurnal.dbp.my/index.php/jurnalbahasa/article/view/8553/4054