Etnolinguistik komuniti Melayu Saribas, Sarawak

  • Hamidah Abdul Wahab Universiti Malaysia Sarawak

Abstrak

Kajian bersifat deskriptif ini akan memperlihatkan fonologi segmental dialek Melayu Saribas, khususnya di daerah Debak, Saribas, Sarawak. Dalam kajian ini, aspek yang cuba dipaparkan termasuklah bunyi-bunyi fonem vokal dan fonem konsonan yang terdapat dalam pertuturan penutur jati dialek Melayu Saribas. Analisis kajian didasarkan kepada teori fonologi struktural. Di samping itu, kajian ini turut menyentuh serba sedikit tentang masyarakat Melayu di sini. Hasil kajian mendapati dialek ini mempunyai 27 fonem, iaitu 19 konsonan, 8 vokal dan satu diftong. Dialek ini juga memiliki ciri linguistiknya yang tersendiri dan kurang dipengaruhi dialek lain seperti dialek Melayu Kuching. Aspek etnolinguistik komuniti Melayu Saribas ini dilihat penting dipaparkan dan dikongsi bersama kerana situasi kebahasaan semasa sentiasa berubah, seiring dengan perkembangan kini, termasuklah dari aspek bahasa yang dinamik sifatnya.

Rujukan

1. Abang Abdul Rahman Zohari, 1998. Pembentukan Melayu Baru Sarawak Menjelang Abad Ke-2I: Potensi, Cabaran dan Harapan. Masyarakat Melayu Sarawak: Himpunan Kertas Seminar Budaya Melayu 11. Kuching: Yayasan Budaya Melayu Sarawak.

2. Abang Yusuf Puteh, 1996. The Malay Mind. Kuching: Shobra Publications Sdn. Bhd.

3. Ajid Che Kob, 1982. "Beberapa Masalah Asas dalam Kajian Dialek Geografi: Satu Tinjauan Berdasarkan Kajian Luar di Pasir Mas, Kelantan". Jurnal Dewan Bahasa, 1982, April: 226--232.

4. Asiah Idris, 1989. "Fonologi Dialek Pahang: Satu Kajian Awal di Kampung Sentang", Jumal Dewan Bahasa, 1989, Jun: 415-446.

5. Asmah Haji Omar, 1982. Language and Society in Malaysia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

6. Asmah Haji Omar, 1991. Aspek Bahasa Dan Kajiannya. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

7. Asmah Haji Omar, 1991. Kepelbagaian Fonologi Dialek-dialek Melaytt. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

8. Asmah Haji Omar, 1993. Susur Galur Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

9. Asmah Haji Omar, 1995. Rekonstruksi Bahasa Melayu Induk. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

10. Asmah Haji Omar, 2001. Kaedah Penyelidikan Bahasa di Lapangan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

11. Awang Hasmadi Awang Mois, 2001. Adat Melayu Sarawak. Adat Melayu Serumpun: Adat Bersendi Syarak, S'yarak Bersendi Kitabullah. Melaka: Perbadanan Muzium Melaka.

12. Chambers J.K. dan P. Trudgill, 1990. Terjemahan. Dialektologi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

13. Dialek Melayu Saribas. Bahan di internet di alamat http://www.geocities.com/
zoncekpalBahasa.html, http://www.melayusaribas-debak.mainpage.net/, http://www.sriamanro.gov.my dan http://debakswk.tripod.com/.

14. Ismail Hamid, 1991. Masyarakat dan Budaya Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka

15. James T. Collins, 1987. Dialek Melayu Sarawak. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

16. James T. Collins, 1981. "Bahasa dan Dialek: Perancangan dan Pendidikan". Jurnal Dewan Bahasa, 1981, Disember: 93-108.

17. James T. Collins, 2000. -Kepelbagaian Dialek Melayu Sarawak: Tinjauan di Sungai Saribas dan di Sungai Rejang",Jurnal Dewan Bahasa, 2000, Januari 2-17.

18. Joshua A. Fishman, 1991. Terjemahan. Sosiologi Bahasa. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

19. Kamaruddin Esayah, 1999. Perbandingan Fonologi Dialek Melayu Sawn dengan Dialek Melayu Perlis. Tesis Sarjana. Pulau Pinang: Universiti Sains Malaysia.

20. Kamus Linguistik, 1997. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

21. Lutfi Abas, 1971. Linguistik Deskriptif dan Nahu Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

22. Madzi Johari, 1989. Fonologi Dialek Melayu Kuching (Sarawak). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

23. Mohamad Haji Arsat, 1996. Sejarah Perkembangan Lembangan Rajang di Sarawak. Sibu: Jawatan kuasa Warisan Kebudayaan Dewan Suarah.

24. Mohd. Taib Osman, 1989. Masyarakat Melayu: Struktur, Organisasi dan Manifestasi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

25. Noriah Mohamed, 2003. Beberapa Topik Asas Sosiolinguistik. Kuala Lumpur: Utusan Publications and Distributors Sdn. Bhd.

26. Yeop Johari Yaakob, 1984. "Analisis Fonem Bahasa Melayu Dialek Negeri Sembilan". Jurnal Dewan Bahasa, 1984, Ogos: 506-528.

27. William J. Samarin, 1993. Terjemahan. Linguistik Lapangan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Telah diterbitkan
2008-12-01
Bagaimana untuk memetik sitasi
Abdul Wahab, H. (2008). Etnolinguistik komuniti Melayu Saribas, Sarawak. Jurnal Bahasa, 8(2), 220-241. Dicapai daripada https://jurnal.dbp.my/index.php/jurnalbahasa/article/view/8575/4081