Penerapan maklumat variasi nasional dalam kamus Melayu-Indonesia

  • Ibrahim Ahmad Dewan Bahasa dan Pustaka

Abstrak

Kajian yang menggunakan kaedah perbandingan ini bertujuan untuk melihat senario perkamusan Melayu dan Indonesia dari sudut leksikal. Beberapa buah kamus telah dipilih. Ini termasuklah Kamus Dewan (KD) edisi keempat (2005), Kamus Besar Bahasa Indonesia (KKB1) edisi ketiga (2001), Kamus Melayu Global (1996), Kamus Umum Bahasa Indonesia Badudu-Zain (1994) dan Kamus Bahasa Melayu R.O. Winstedt (1960). Kajian ini memberikan fokus kepada aspek penerapan maklumat variasi nasional dalam kamus. Apakah kamus-kamus tersebut secara seimbang mencerakinkan maklumat variasi tempatan atau variasi asing. Beberapa saran telah diajukan dan semua ini mengacu kepada usaha memberi input penting kepada dunia leksikografi Melayu-Indonesia.

Rujukan

1. Aitken, A.J., 1987. "The Extinction of Scotland in Popular Dictionaries of Eng-lish" dlm. R.W. Bailey (ed.) Dictionaries of English. Prospect for the Record of Our Language. Cambridge: Cambridge University Press.

2. Atkin, Sue et al., 2002. Nota Kursus "A Training Workshops in Lexicography and Lexical Computing". Brighton England, 15-19 Julai 2002.

3. Algeo, J., 1995. "British and American Biases in English Dictionaries" dlm. B.B. Kachru, & H. Kahanet (ed.) Cultures, Idealogies, and the Dictionary. Lexicographica Series Maior 64, Tubingen: Max Niemeyer Verlag.

4. Aigeo, J., 1989. "British-American Lexical Differences: A Typology of Interdialectal Variation" dlm. O. Garcia & R. Otheguy (ed.) English Across Cultures, Cul-tures Across English: A Reader in Cross-Cultural Communication. Berlin: Mouton de Gruyter.

5. Algeo, J., 1986. "The Two Streams: British and American English". Journal of English Linguistics, 19:2, 269-284.

6. Asmah Haji Omar, 1998a. `Wujudkah tembok bahasa antara Malaysia dan Indo-nesia". Sarjana: Jurnal Fakulti Sastera & Sains Sosial Universiti Malaya, 15,1-15.

7. Asmah Haji Omar, 1987a. Perkamusan Melayu: Suatu Penilaian. Kertas Kerja Syarahan Memperingati Ulang Tahun Kesepuluh Koleksi Kebangsaan Perpustakaan Universiti Malaya pada 26 Januari. Kuala Lumpur: Perpustakaan Universiti Malaya.

8. Asmah Haji Omar, 1970. "The Descriptive-Prescriptive Dictionary: A Review Ar-ticle Of Karnus Dewan". Brunei Museum Journal, 2:3, 177-190.

9. Atkin, Sue et al., 2002. Nota Kursus 'A Training Workshops in Lexicography and Lexical Computing". Brighton England, 15-19 Julai 2002.

10. Badudu, J. S., 1992. "Perkembangan Bahasa Indonesia dan Bahasa Malaysia". Jurnal Dewan Bahasa, 2,129-136.

11. Badudu, J. S., 1989. Inilah Bahasa Indonesia Yang Benar III. Jakarta: Gramedia. Bailey, R.W. (ed.), 1987. Dictionaries of English: Prospect for the Record of our Languages. Cambridge: Cambridge University Press.

12. Bejoint, H., 2000. Modern Lexicography: An Introduction. Oxford University Press.

13. Bejoint, H., 1994. Tradition and Innovation in Modern English Dictionaries. Ox-ford: Clarendon Press.

14. Benson, P., 2001. Ethnocentrism and the English Dictionary. London & New York: Routledge.

15. Benson, P., 1997. The Lexicography of English in the World: The Treatment of China in Four British Dictionaries. PhD. University of Exeter.

16. Benson, M. et al., 1986. Lexicographic Description of English. John Benjamins Publishing Company.

17. Berg, D. L., 1991. A User's Guide to the Oxford English Dictionary. Oxford Uni-versity Press.

18. Bibliografi Perkamusan Indonesia, 1976. Jakarta: Pusat Bahasa.

19. Burchfield, R.W. (ed.), 1987. Studies in Lexicography. Oxford: Clarendon Press.

20. Burchfield, R. W., 1986. "The Oxford English Dictionary" dlm. R.F. Ilson (ed.) Lexicography: An Emerging International Profession. London: Manchester University Press.

21. Bussmann, H., 1996. Routledge Dictionary of Language and Linguistic. (terj.). London and New York.

22. Card, W. McDavid, R.I., 1984. "Dimension of Usage and Dictionary labeling". Journal of English Linguistics, 17, 57-74.

23. Cassidy, F. G., 1972. "Dimensions of Usage and Dictionary Labeling" dlm. J.E. Alatis (ed.) Studies in Honor of A.H. Mackwardt. . Washington DC: TESOL.

24. Carter, R., 1998. Vocabulary: Applied Linguistic Perspectives. London & New York: Routledge.

25. Cheshire, J., 1991. "The UK and the USA" dlm. Jenny Cheshire (ed.) English Around the World: Sociolinguistic Perspectives. Cambridge: Cambridge.

26. Crystal, D., 1992. The Cambridge Encyclopedia of the British Language. Cambridge.

27. Daintith, J. (ed.), 1987. Bloomsbury Dictionary of Quotation. London: Bloomsbury.

28. Dellbridge A., 1993. "Tentang Varian Nasional Kamus Inggeris" dlm. R.R.K. Hartmann (ed.) Leksikografi: Prinsip dan Amalan (terj.). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

29. Djajsudarma, T. Fatimah, 1995. "Kosakata Indonesia-Malaysia: Serupa Tapi Tak Sama", dlm. Rampak Serantau, susunan Dendy Sugono & Han Lapoliwa, Jakarta: Pusat Bahasa.

30. Geeraerts, D. et al., 1994. The Structure of Lexical Variation Meaning, Naming, and Context. Berlin & New York: Mouton de Gruyter.

31. Gorlach, M., 1990. "The Dictionary of Transplanted Varieties of Languages: Eng-lish", dlm. F.J.Hausmann et al. (ed.) Worterbucher:ein Internationales Handbuch zur Lexicographie 2. Berlin: Walter de Gruyter.

32. Gramley, S., 2001. The Vocabulary of World English. Oxford University Press.

33. H. Ahmad Samin Siregar, 2000. "Penggunaan Kata dalam Bahasa Indonesia dan Bahasa Melayu. Suatu Perbandingan". Dewan Bahasa, 44:12, 1330-1339.

34. Hartmann, R.R.K., 2001. Teaching and Researching Lexicography. Pearson Education Limited.

35. Hartmann, R.R.K., James, G., 1998. Dictionary of Lexicography. London and New York: Routledge.

36. Hartmann, R.R.K. (ed.), 1993. Leksikografi: Prinsip dan Amalan (terj.). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

37. Hartmann. R.R.K. (ed.), 1984. Lexeter 83 Proceeding 1984. Max Niemeyer Verlag Tubingen.

38. Hartmann, R.R.K. & Stock, F.F., 1972. Dictionary of Language and Linguistic. London: Applied Science Publishers Ltd.

39. Hasan Alwi, 2001. "Kamus Besar Bahasa Indonesia". Bahan Kuliah Penataran Leksikografi I, Kuala Lumpur, 13-16 Ogos 2001.

40. Hewitt, M. J., 1997. A Comparison of the Representation of Briticsms and Ameri-canisms In Standard Desk Dictionaries. Degree of Master of Arts in Lexi-cography. University of Exeter.

41. Ibrahim Ahmad, 2005. Perkamusan Melayu: Teori dan Amali. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya.

42. Ibrahim Ahmad, 1994. Perkamusan Melayu: Suatu Pengenalan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

43. Ilson, R.F., 1986. "British and American Lexicography" dlm. R.F. Ilson (ed.) Lexi-cography: An Emerging International Profession. Manchester University Press.

44. Ilson, R.F. (ed.), 1985a. Dictionaries, Lexicography and Language Learning. Pergamon Press.

45. Ilson, R.F., 1985b. "The Linguistic Significance of some Lexicographic Conven-tions". Applied Linguistic, 6:2, 162-172.

46. Jackson, H., 2002. Lexicography: An Introduction. London & New York: Routledge.

47. Jackson, H. dan Ze' Amvela, E., 2000. Words, Meaning and Vocabulary: An Introduction to Modern English Lexicology. London & New York: Cassell.

48. Jackson, H., 1988. Words and their Meaning. Longman.

49. Kachru, B.B., 1990. "World Englishes and Applied Linguistics". World Englishes. 9:1, 3-20.

50. Kachru, B.B., 1983. "Models for Non-Native Englishes", dlm. B.B. Kachru (ed.) The Other Tongue: English Across Cultures. Urbana: University of Illinoise Press.

51. Kasimi, A. M., 1977. Linguistics and Bilingual Dictionaries. Leiden: E.J. Brill.

52. Kernerman, L., 2000. "The Meaning of User-Friendly" dlm. Asialex 2001 Proceedings, Asian Bilingualism and the Dictionary di Universiti Yonsei Korea Selatan, 8-10 Ogos 2000.

53. Kipfer, B. A., 1984. Workbook on Lexicography. Exeter.

54. Kridalaksana, Harimurti, 2001. "Leksikologi dan Leksikografi". Bahan Kuliah Penataran Leksikografi I, di Kuala Lumpur, 13-16 Ogos 2001.

55. Kridalaksana, Harimurti, 1973. "Kamus Besar Bahasa Indonesia:Fungsinya dalam Pengembangan Bahasa Indonesia" dlm. Bahasa dan Sastera, 1: 1,13-16.

56. Landau, S., 2001. The Art and Craft of Lexicography. Cambridge University Press.

57. Lipka, L., 1992. An Outline of English Lexicology. Max Niemeyer Verlag Gmbh.

58. McArthur, T., 1998. The English Languages. Cambridge: Cambridge Univerisity Press.

59. McArthur, T., 1996. The Oxford Companion to the English Language (Abridge Edition). Oxford University Press.

60. Mohd. Afif Abidin, 1998. "Persamaan dan Perbezaan antara Bahasa Malaysia Dengan Bahasa Indonesia: Tinjauan Kekerabatan dan Sistem Tatabahasa". Jurnal Dewan Bahasa, 42: 9,778-79

61. Moeliono, Anton M., 1985. Pengembangan dan Pembinaan Bahasa: Ancangan Alternatif Dalam Perancangan Bahasa. Jakarta: Penerbit Jambatan.

62. Moon, R., 1989. "Objective or Objectionable? Ideological Aspects of Dictionaries". Language & Ideology, English Language Research Journal, 3,59-64.

63. Newell, L.E., 1995. Handbook on Lexicography for Philippine and other languages. Manila.

64. Norri, J., 1996. "Regional label in Some British and American Dictionaries". International Journal of Lexicography, 9:1,1-29.

65. Nor Hashimah Jalaludin, 2001. "Kamus Dewan: A Critical Analysis". Kertas kerja dlm. 2nd Malaysian International Conference on Language, Literature and Cultures (MICOLLAC 2000) pada 17-19, Kuala Lumpur.

66. Quirk, R. dan Greenbaum, S., 1973. A University Grammar of English. London: Longman Group Limited.

67. Quirk, R. et al., 1972. A Grammar of Contemporary English. London: Longman.

68. Sibarani, R., 1999. "Perbezaan Perkembangan Leksikologis Bahasa Indonesia dan Bahasa Malaysia". Jurnal Pengajian Melayu, 9,140-149.

69. Suryadinata, Leo, 1991. Comparative Dictionary of Malay-Indonesian Synonyms. Kuala Lumpur: Time Book International.

70. Svensen, B., 1993. Practical Lexicography. Oxford: Oxford University Press.

71. Takahiro Kokawa, 1989. Usage Labels in EPL Dictionaries. Degree of Master of Arts in Applied Linguistics. University of Exeter.

72. Teeuw, A, 1964. "Tentang Kamus dan Perkamusan Melayu". Dewan Bahasa, 9:9, 388-397.

73. Teeuw, A., dan Emanuel, H.W., 1961. A Critical Survey of Studies on Malay and Bahasa Indonesia. S-Gravenhage: Martinus Nijhaff.

74. Tottie, G., 2002. An Introduction to American English. UK: Blackwell Publisher Ltd.

75. Tottie, G., 1988. "A New English-Swedish Dictionary: Towards a Balanced Brit-ish/American" dlm. Lexicographica. Series Maior 19. Symposium on Lexi-cography III. Proceeding of the Third International Symposium on Lexicog-raphy May 14-16,1986 at the University of Copenhegen. Tubingen: Max Niemeyer Verlag.

76. Trudgill, P. dan Hannah, J., 1994. International English: A Guide to Varieties of Standard English (Third Edition). London: Edward Arnold.

77. Wakelin, M. F., 1987. "The Treatment of Dialect in English Dictionaries" dlm. R.W. Burchfield (ed.) Studies in Lexicography. Oxford: Clarendon Press.

78. Zainab Awang Ngah, 1990. Perkamusan Melayu/Indonesia-Suatu Bibliografi. Kuala Lumpur: Perpustakaan Universiti Malaya.

79. Zgusta, L. (ed.), 1980. Theory and Method in Lexicography. Columbia: Hornbeam Press Incorporated.

80. Zgusta, L., 1971. Manual of Lexicography. Mouton:Hague.
Telah diterbitkan
2006-09-04
Bagaimana untuk memetik sitasi
Ahmad, I. (2006). Penerapan maklumat variasi nasional dalam kamus Melayu-Indonesia. Jurnal Bahasa, 6(3), 425-464. Dicapai daripada https://jurnal.dbp.my/index.php/jurnalbahasa/article/view/8587/4093