Buku Katan: satu kajian awal leksikografi Melayu
Abstrak
Makalah ini membincangkan beberapa aspek leksikografi yang terkandung dalam sebuah kamus ekabahasa bahasa Melayu, iaitu Buku Katan. Kamus ini dihasilkan pada tahun 1936 oleh Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku (P.B.M.P.B.) Diraja Johor, dan disusun oleh Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman. Antara aspek yang dibincangkan ialah bentuk dan jenis kata entri, dan kaedah pemberian takrif yang digunakan dalam kamus tersebut. Kamus ekabahasa yang dijadikan perbandingan ialah Kamus Dewan dan Kamus Umum Bahasa Indone-sia. Daripada perbandingan yang dibuat, dapat dilihat bahawa Buku Katan mengamalkan hampir keseluruhan amalan leksikografi yang seharusnya terdapat dalam sesebuah kamus ekabahasa bahasa Melayu. Selain itu, dimuatkan juga sedikit Tatar belakang penghasil dan penyusun kamus tersebut, iaitu Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku (P.B.M.P.B.) Diraja Johor dan Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman.
Rujukan
2. Amdun Hussain, "Sedikit tentang Masalah Kebahasaan dalam Penyusunan Kamus Melayu" dlm. Dewan Bahasa 34:1, hlm. 9-10, 1990.
3. Asmah Haji Omar, 1987. "Perkamusan Melayu: Satu Penilaian", Syarahan Memperingati Ulang Tahun Kesepuluh Koleksi Kebangsaan Perpustakaan Universiti Malaya di Universiti Malaya.
4. Harimurti Kridalaksana, 1983. Kamus Linguistik. Jakarta: P.T. Gramedia.
5. Harimurti Kridalaksana, 1989. Pembentukan Kata dalam Bahasa Indonesia. Jakarta: P.T.
6. Gramedia. Ibrahim Ahmad, "Tipologi Perkamusan Melayu", dlm. Pelita Bahasa 5:2, him.22, 1993.
7. Ibrahim Ahmad, 1994. Perkamusan Melayu - Satu Pengenalan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
8. Md. Zain Idros, 1973. "Mejar Dato' Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman: Penulis Johor di Pelbagai Bidang" dlm. Jurnal Persatuan Penulis Johor, 3.
9. Munshi Abdullah, 1982. "Major Dato' Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman: Tokoh Pengarang Johor". Latihan Ilmiah Sarjana Sastera. Jabatan Persuratan Melayu, Universiti Kebangsaan Malaysia.
10. Nik Safiah Karim, 1984. "Sumbangan Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku DiRaja Johor terhadap perkembangan bahasa Melayu", dlm. Rampaian Pengajian Melayu, Bil. 1, Jabatan Pengajian Melayu, Universiti Malaya.
11. Nik Safiah Karim et al., 1989. Tatabahasa Dewan Jilid I dan II. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
12. Palmer, F.R., 1992. Semantik. Diterjemah oleh Abdullah Hassan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
13. Zainal Abidin Ahmad, "Recent Malay Literature", dlm. JMBRAS 19:1, hlm. 16, 1941.
14. Zgusta, Ladislav, 1971. Manual of Lexicography. The Hague: Mouton.
Setelah makalah diterima untuk diterbitkan, penulis diminta untuk menyerahkan hak ciptanya kepada penerbit. Pemindahan ini akan memastikan penyebaran maklumat dapat dilaksanakan seluas-luasnya. Pemberitahuan akan dihantar kepada penulis bagi mengesahkan penerimaan manuskrip untuk diterbitkan dalam Jurnal Bahasa. Sekiranya terdapat petikan daripada karya hak cipta yang lain disertakan, penulis mestilah mendapatkan kebenaran bertulis daripada pemilik hak cipta dan mengkreditkan sumber dengan jelas dalam makalah tersebut.
